تمام آثار ادبی که نویسندگان محلی کشورهای منطقه جنوب آسیا میآفرینند، در ادبیات انگلیسی تحت عنوان آثار ادبی انگلیسی جنوب آسیا قرار میگیرند. گرچه تعداد داستان نویسان و رمان نویسان انگلیسی در کشور ما چندان زیاد نیست، اما هرگاه در این موضوع سخن میرود، نام «بپسی سدوا» بهعنوان یکی از نخستین و مهمترین نویسندگان مطرح میشود. وی رماننویسی را در اواخر دهۀ ۱۹۷۰ آغاز نمود و هماکنون نیز در این عرصه فعالیت دارد. بپسی سدوا در کراچی، بزرگترین شهر پاکستان متولد گردید. وی متعلق به یک خانواده زرتشتی کراچی است. پس از مدتی همراه با خانواده اش به لاهور نقل مکان داد و برای مدتی طولانی در آن شهر ماند. در سال ۱۹۵۷ دوره لیسانس را در دانشکده دخترانه مشهور “کنیرد کالج“ لاهور به تکمیل رسانید. هنگام استقلال پاکستان در سال ۱۹۴۷، سن او ۹ سال بود. وی در ازدواج اول خود ناکام ماند؛ البته بعد از ازدواج دوم زندگی زناشویی موفقیت آمیزی را آغاز کرد و علاوه بر پرورش سه فرزند، رمان نویسی را نیز آغاز نمود. او همیشه ترجیح می داد به زبان انگلیسی بنویسد؛ اما در گفتگو در زندگی زبان مادری خود گجراتی و زبان ملی اردو را ترجیح می داد. وی از سال ۱۹۸۲ با خانواده خود در هیوستون ایالات متحده آمریکا زندگی می کرد. او در آنجا علاوه بر تحصیل، به تدریس نیز اشتغال داشت و در تعدادی از دانشگاه های آمریکا از جمله دانشگاه هیوستون، دانشگاه کلمبیا و دیگر دانشگاه ها تدریس می کرد. مرد آب نبات یخی نخستین رمان او در دانشگاه های مختلف آمریکا تدریس می شود. این روزها، مستندی از زندگی “بپسی سدوا“ ساخته می شودکه توسط خود وی نوشته شده و او در آن درباره زندگی خود سخن می گوید. این فیلم را می توان نوعی بیوگرافی ویدیویی دانست. نمایش این فیلم در سال ۲۰۲۱ پیش بینی شده است.
با نگاهی به زندگی ادبی او می توان ملاحظه کرد که وی زندگی ادبی خود را در سال های آخر دهه ۱۹۷۰ میلادی آغاز کرد. اولین رمان وی “کلاغ ها “و رمان دوم او “عروس “بود و سپس “مرد آب نبات یخی “به چاپ رسید که موضوع اصلی آن بر تجزیه شبه قاره و تشکیل کشور پاکستان متمرکز بود. وی در این اثر، خلاصه ای از آنچه را که در روزهای تجزیه شبه قاره هند بر قلب و ذهنش سایه افکنده بود به رشته تحریر درآورده و با استفاده از خاطرات شخصی خود نیز به نقش های داستان پرداخته است. می توان گفت که در این رمان بازتابی از شرح زندگی او ارائه شده است. با مطالعه این رمان می توان لاهور آن زمان را حس کرد؛ اثرات تجزیه شبه قاره بر زندگی شخصی مردم آن روزگار را دریافت و به جزئیات تغییرات و تحولات آن پی برد. بپسی سدوا در طول این مدت طولانی زندگی ادبی خود همواره به نوشتن مشغول بوده است که این نوشته ها شامل رمان ها، داستان های کوتاه، مقاله ها و مطالب منتشره در وبلاگ وی بوده است. وی با یادی از زندگی لاهور آثاری را تحریر نمود که در قالب مجموعه ای در سال ۲۰۰۶ منتشر گردید. در سال ۲۰۱۳ مجموعه جدیدی از داستان های او تحت عنوان “زبان عزیز عشق “از سوی انتشارات ریدینگ بوکز لاهور انتشار یافت. همین ناشر در سال ۲۰۱۲ ترجمه کتاب کلاغ های او را به اردو منتشر نمود.
کتاب های بپسی سدوا غیر از پاکستان در هند، آمریکا، انگلیس، ایتالیا و سایر کشورهای اروپایی نیز تجدید چاپ و منتشر گردیده است. تئاترهای برگرفته از داستانهای مختلف او در سینماهای ایالات متحده و کشورهای اروپایی اجرا شده است. او همچنین بر اساس دو رمان خود، دو فیلم “مرد آب نبات یخی“ و “آب“ را ساخته است. ما در اینجا رمان “مرد آب نبات یخی“ او را انتخاب کردهایم، نسخهای از آن نیز در ایالات متحده و هند با نام “هند در حال شکستن “منتشر شد. بردیپا مهتا فیلمساز کانادایی هندی تبار بر اساس همین کتاب فیلم “زمین “را ساخت؛ درحالیکه او فیلمی بر اساس رمان “آب“ نیز با همان نام ساخته است. وضعیت این رمان و فیلم بحثبرانگیز است و به همین دلیل، این آثار در پاکستان چندان مورد توجه قرار نگرفت.
رمان “مرد آب نبات یخی “بپسی سدوا در سال ۱۹۸۸ در انگلیس و پاکستان منتشر شد و پس از آن در ۱۹۹۱ در ایالات متحده و در سال ۱۹۹۲ در هند انتشار یافت. مضمون اصلی این رمان داستان یک دختر جوان زرتشتی است که به یاد گذشته خود میپردازد. در آن زمان که هند در حال تقسیم بود، وی همراه با خانوادهاش در لاهور زندگی میکرد. وی در این رمان، آنچه را که این دختر کم سن زرتشتی در این دو راهه تاریخ از دست داده و آنچه را به دست آورده و رابطهها و پیوندهای مربوط به آن زمان را به تصویر کشیده است که در آن بازتابی از رویدادهای زندگی شخصی او نیز دیده میشود. در فیلم “زمین “هندی که بر اساس این رمان ساختهشده است، هنرمندان مشهور شامل عامر خان، ناندیتا داس و راهول کنا نقشآفرینی کردهاند. درحالیکه از صدای شبانه اعظمی برای روایت داستان فیلم استفاده شده است. موسیقی فیلم توسط ای آر رحمان آهنگساز مشهور هندی ساختهشده است. این فیلم با استقبال خوبی روبرو شد و چندین جایزه مهم را به دست آورد. این فیلم یکی از مهمترین فیلمها با موضوع تجزیه هند به شمار میرود. اما آنچنانکه دامنه مفهومی رمان گسترده است، این فیلم نتوانسته به این هدف دست یابد و هیچگاه در پاکستان نمایش داده نشده است.
نظر شما